ImagineFX 144 - Để vẽ tốt dáng người

Đây là câu chuyện của bìa tạp chí ImagineFX số 144 được vẽ như thế nào. Lồng ghép trong đó là các kiến thức về hình họa mà họa sĩ người Úc Patrick J Jones chia sẻ từng bước hình thành nên tác phẩm từ bảng vẽ trên giấy cùng với mẫu sống đến máy tinh và phần mềm chuyên vẽ kỹ thuật số Corel Painter.

Dịch từ bài "Get better at figure drawing"

Khi tôi nhận được cú điện thoại tuyệt vời từ ban biên tập báo ImagineFX cho việc vẽ một mẫu sống để minh họa cho trang bìa tạp chí, tôi đã cười thật tươi với năng lượng tràn đầy và đầy ắp các ý niệm về các đường cong cơ thể, đôi mông tròn trịa và cái hông đầy đặn của người phụ nữ; nhưng điều ngắn gọn đi kèm với một trở ngại: Bìa tạp chí không được có hình khỏa thân!

Một người mẫu chân chính có thể thực hiện được, tất nhiên, nhưng thường phải hy sinh nhiều đường cong lớn để tạo nên một dáng người phụ nữ nhiều gợi cảm và duyên dáng. Tôi quyết định xem đó sẽ là 1 thách thức về mặt nghệ thuật. Bình thường, tôi hướng dẫn vẽ mẫu sống trong trường đại học, nhưng với yêu cầu này, tôi dự tính thu hình thực tế ở xưởng vẽ hình họa riêng đầu tiên của mình. Đó là một cú gọi lớn, là tất cả cơ hội của tôi có được khi chưa lường hết những việc sẽ xảy ra trong xưởng vẽ. Nó cũng được yêu cầu sẽ thực hiện trên người mẫu châu á, và tôi đồng ý, nhưng đó cũng là thử thách thứ 2 của tôi trong quá trình thực hiện công việc này. Trong xưởng vẽ, tôi sẽ làm việc trên giấy butcher cổ điển (giấy in báo) và chất liệu than...

1. Không có thời gian cho các bản vẽ sai (phải làm đi làm lại)

Thời gian rất sít sao nên tôi phát thảo ngay lập tức, dưới đây là 22 thế dáng được phát nhanh bằng than. Tôi có kế hoạch thêm vài phát thảo để ngực trần, nhưng nó hơi quá khiêu gợi. Cuối cùng, phát thảo ở giữa trang dưới đây được chọn, nhưng với yêu cầu là đầu phải ngẩng lên.

2. Xử lý tình huống khó khăn

Khi thuê một người mẫu chuyên nghiệp, Alana, tôi đã chuẩn bị sẵn sàng mọi thứ, nhưng Alana lại ngả bệnh vào phút cuối, phải thay thế một người mẫu không phải châu á mà chưa từng làm việc chung trước đây. Có những lúc người nghệ sỹ cần phải vận dụng nội lực của chính mình để vượt qua hoàn cảnh khó khăn. Tôi cho cô ấy xem bản phát thảo đã được chọn, và cô ta lên dáng như tôi tả một cách đơn giản dưới đây bằng một que than cây liễu (willow charcoal).

Chúng ta dễ dàng nhận ra họa sĩ phát thảo mẫu vẽ ở cả những những nét khuất để xác định chính xác cấu trúc toàn bộ cơ thể.

3. Kiến thức là tự do

Trong thời gian trên lớp, tôi hướng dẫn các sinh viên về dựng hình căn bản. Đây là bản nghiên cứu vẽ mẫu sống trong lớp, mà tôi không chỉ giúp sinh viên hiểu về quá trình làm việc mà còn giữ cho kiến thức cơ thể học luôn mới. Phương châm của tôi là: "Cứ học thuộc lòng, để giữ nó thành bản năng"

Lẽ dĩ nhiên là cơ thể không ai giống ai, nhưng khi nghiên cứu trên một cơ thể chuẩn (8 đầu) chúng ta sẽ có được kiến thức cơ bản về cơ thể học và cách dựng hình hợp lý. Từ đó điều chỉnh trong từng trường hợp mẫu vẽ thực tế.

4. Tư thế cầm cọ là tất cả

Ở đây tôi sử dụng cách cầm que than dưới tay, là kiểu cầm như giữ que than mà không phải như khi viết chữ. Tư thế này cho phép người vẽ dùng cả cánh tay và vai, còn tư thế cầm viết chỉ xoay cổ tay. Giai đoạn này tôi đồ lại các nét chính và sử dụng bản rộng của que than để đánh các mảng to

5. Bút chì với sự quyến rủ

Khi đã xác định được hình dáng cơ bản và tỉ lệ cơ thể tôi bắt đầu bấm nét đậm hơn bằng than chì (charcoal pencil), do cùng chất liệu với than cây liễu (willow charcoal) để tăng độ chắc của các nét chính. Nếu sử dụng viết chì (graphite pencil) sẽ bị hiện tượng óng ánh kim loại và màu xám của chì. Dùng than chì chỉ cần "bóc vỏ" mà không cần mài nhọn nếu vẽ trên khổ giấy lớn. Cách nó hoạt động là, vẽ tới đâu lột phần giấy bao bên ngoài tới đó, rất tiện khi sử dụng.

6. Vẽ mà không sa đà vào sao chép

Trong khi người mẫu nghỉ giải lao, tôi tranh thủ vẽ mà không bị ảnh hưởng vào cái bẫy copy 100% những gì trước mắt. Điều này cho tôi cơ hội chà than với ngón tay và bông gòn. Nó cũng là thời gian hoàn hảo để thao tác tạo nên các mảng to, nhạt ở nền. Và việc cuối cùng tôi làm được trước khi cô người mẫu trở lại là thêm các đặc điểm châu á lên khuôn mặt trong bản vẽ.

7. Một vấn đề với việc vẽ mẫu sống là...

Khi người mẫu trở lại, cô ấy hỏi tôi xem liệu cô ấy có thể thay đổi vị trí tay để có tư thế cân bằng hơn không. Việc này không thành vấn đề bởi vì tôi ít khi làm việc trong các phần chi tiết và thực sự vẫn chưa phát thảo cơ bản tới phần tay. Một vấn đề với việc vẽ mẫu sống là người mẫu sẽ xê dịch qua lại đôi chút, mà không hoàn toàn gây phiền toái trong khi người vẽ tả sâu vào chi tiết. Với một bản vẽ gần hoàn chỉnh, nó cho tôi thời gian để nghiên cứu và hòa trộn các vị trí kết nối các cơ thịt với nhau. Ở thời điểm này tôi bắt đầu cân nhắc kiểu mẫu do bởi việc tạo ra các đường cong mềm mại hơn.

8. Chỉ một từ thôi đó là tương phản

Tôi thêm một số chất liệu lên nền, cho thô ráp hơn bằng hiệu ứng "crunched-up tissue", nhằm làm tăng độ mềm mại của da thịt do hiệu ứng tương phản (người mẫu và nền). Tương phản là thứ mà mắt luôn dễ dàng nhận thấy ngay lập tức, và chúng ta, những người nghệ sĩ có thể thêm vào bất cứ khi nào khi nhận thấy chúng làm bản vẽ tốt hơn. Cũng như vậy đối với đường nét: Tôi đồ thêm cho các nét phía bên bóng đổ của hình dầy lên. Lúc này tôi sử dụng trí tưởng tượng của mình để gọt bớt chiết cằm làm nó nhọn hơn để giống người châu á hơn.  

9. Tình yêu là tất cả những gì bạn nhào nặn

Giờ là lúc thêm vào bức tranh tình cảm và cảm xúc bay bổng. Tôi sử dụng cục gôm dẻo (gôm đất sét) để tẩy vài vệt sáng. Gôm dẻo thì tuyệt vời vì bạn có thể bóp nhọn đầu chúng như một cục mát tít, Sử dụng gôm dẻo cũng giúp tôi có cơ hội móc trắng ở cổ và mặt người mẫu tạo ra cái nhìn kỳ lạ mà tôi muốn có. Đến giai đoạn này thì gương mặt người mẫu trên bản vẽ không còn 1 tí nào của người châu âu nữa.

10. Những cái chạm nhẹ

Đối với những mảng cứng đầu vẫn còn giữ màu xám của than chì, tôi sử dụng gôm điện. Điều quan trọng là không được gôm mạnh tay, vì có thể bạn làm rách giấy vẽ. Công cụ này được dùng rất phổ biến trong bảng minh họa truyện tranh chuyên nghiệp, riêng với giấy "butcher" với những thao tác chạm nhẹ có thể đạt hiệu quả tốt

11. Sự quyến rủ kỳ lạ

Vì trong thời gian vẽ tôi lại có giờ dạy, không đủ thời gian tả sâu vào chi tiết, nên tôi phải thêm chi phí cho người mẫu để chụp vài bức ảnh tham khảo trong giờ nghỉ kế tiếp, mà nó trở thành buổi thực hành nhiếp ảnh ngẫu hứng trong xưởng vẽ. Mỗi khi kết thúc buổi vẽ, tôi tiếp tục trang trí bức tranh thêm vài chi tiết như các hình xăm hoa văn lên cánh tay. Nếu nhìn ảnh tham khảo qua màn hình iPad bạn sẽ thấy cảnh bừa bãi của một xưởng vẽ ở hậu cảnh. Chiếc iPad được treo bằng băng keo bưu kiện và kẹp lớn.

12.  Một ý niệm tuyệt vời

Tôi đem bức vẽ về nhà và tiếp tục làm việc trên nó vào ngày hôm sau mà không bị ảnh hưởng từ yếu tố tham khảo (người mẫu, ảnh chụp). Tham khảo là công cụ tuyệt vời, nhưng nó có thể làm cùn bàn tay nghệ thuật của bạn. Tạm đặt nghệ thuật ngoài tầm mắt trong thời gian ngắn cũng giúp cho đôi mắt bạn nghỉ ngơi. Ý niệm về con mắt tươi mới thì thực sự đúng: Bây giờ tôi thấy rõ được những gì mình cần tinh chỉnh. Những cái chạm cuối cùng cho màu tối và sáng, thay đổi độ dầy mỏng của đường nét, và bức vẽ đã hoàn tất  

13. Tất cả ngập trong màu nước

Tôi không phải là fan về màu sáng trên nghệ thuật vẽ nét đơn (line art), vì vậy với yêu cầu hiệu ứng loang màu lên bản vẽ, tôi sử dụng bộ cọ màu nước của Corel Painter trên máy tính, đặt chế độ mặc định là Gel, mà sẽ làm cho màu sắc hơi sặc sỡ quá 1 chút. Tôi thiết lập Opacity (độ trong) = 30% và để chế độ hòa trộn là Overlay. Điều này cho tôi cảm giác độ thật của hiệu ứng loang màu nước truyền thống. Ánh sáng trên các gờ của kim loại được thêm vào bằng bộ cọ FX Glow brush trong phần mềm Corel Painter

14. Thêm vào phong cách riêng của bạn

Tại sao cần đến mẫu vẽ sống trong khi chúng ta đơn giản có thể vẽ từ ảnh chụp? Lý do chính là chúng ta là họa sĩ là người vẽ khởi đầu từ đam mê, được vẽ chứ không phải là chỉ đơn giản tạo ra tác phẩm. Việc vẽ hình họa thường xuyên giúp họa sĩ giải phóng đầu óc, thắp lại ngọn lửa nghệ thuật và có khả năng chuyển nhanh qua lại từ tranh sơn dầu và tranh kỹ thuật số. Dưới đây là tác phẩm nghệ thuật hoàn chỉnh của tôi, mà đã xuất hiện một cách đầy tự hào trên trang bìa một tạp chí danh tiếng, nó được vẽ với các nét mềm mại trên nền tảng của kiến thức giải phẫu học. Nó hoàn toàn tăng cường tự do nghệ thuật sinh ra từ một xưởng vẽ mẫu sống!

(bản gốc)

When I got the great call from ImagineFX’s editor to draw a life model for the cover illustration, I was beaming with energy and filled with notions of mighty gestural turns, curvaceous glutes and hips a-sway; but the brief came with a hurdle: no nudity could grace the cover! A chaste nude can work, of course, but usually at the sacrifice of the major curves that make the female figure so appealing and graceful. I decided there and then it would be an artistic challenge!

Normally, I teach life drawing at university, but for this commission I planned to record the stages live at my first private figure-drawing workshop, which was a big call, with every chance of me falling flat on my stupid face in full view of the class. It was also decided that an Asian model would be great too, and I agreed, but it would turn out to be my second challenge.

In this workshop I’ll be working with classic butcher’s paper (newsprint) and charcoal, while relating a tale of the wondrous unknown that greeted me as I walked into my first private life-drawing class with this exciting commission and cameras rolling...

1. No time for the wicked

Time is already tight because I accepted the commission when I was in the US, so when I return home I get scribbling right away. Here’s a sample of the 22 quick charcoal poses I come up with. I plan to add some ornaments to cover the full-breasted thumbnails, but they’re still too risqué. Eventually, the central figure is chosen, with the request to lift the head up.

2. Rolling with the punches (tùy cơ ứng biến)

Having hired my go-to model, Alana, I’m all set, but on the very day Alana falls sick and is replaced last-minute by a non-Asian model I’ve never worked with before! These are the times an artist must dig deep for inner strength. I show her the approved thumbnail, and she strikes the pose as I go to work blocking in the simple shapes with a willow charcoal stick.

3. Knowledge is freedom
During the class I’m also teaching the foundation of the figure to my students. Here’s a study sheet drawn live during the same class, which not only helps the students understand my inner workings, but also keeps my internal anatomical knowledge fresh. My oft-said motto is, “Learn this stuff off by heart, then bury it in your subconscious.”

Remember...

A The ‘eight heads make an ideal height of a gure drawing’ is a guide, not a rule!

B  Find gesture when you can and push it
C  Learn the general model for basic landmarks, then adjust for the life model

4. It’s all in the gesture
Here I’m using my ‘gestural hand’, which means I’m holding my sharpened willow charcoal stick underhanded rather than with the ‘detail hand’, which we use for writing. This enables me to draw from the shoulder rather that the stiff confines of the wrist. At his point I’m refining the simple shapes and using the broad side of the charcoal for bigger tones.

5. The pencil with appeal
Having found my basic shapes and proportions I begin to draw more solid lines. Here I’m using a charcoal pencil because it’s the same material as the willow charcoal, just more dense. If I were to use a graphite pencil it would be too shiny and grey. This is a ‘peel-off’ pencil that generally doesn’t need sharpening if you work big. The way it works is, you peel the outer paper layer upward to reveal more point. Very handy and clean to use.

6. Drawing without copying
With the model on a break, I have the chance to work on the drawing without the distraction of that old trap of copying exactly what’s in front of me. This gives me the chance to rub into the charcoal shapes with my fingers, thumbs and tissue.
It’s also the perfect time to work some broad gestural shapes into the background, which adds movement to the figure. One last thing I do before the model returns is to work some Asian influence into the face.

7. The thing with life drawing is...
When the model returns, she asks can she change her hand position for better balance. This is no problem because I rarely work on parts in detail and had barely sketched the hands. The thing with life drawing is that the model will shift slightly here and there, which isn’t entirely a bad thing, because it stops you from getting caught up in detail. With the drawing almost done, it gives me time to study and blend the connecting muscles. At this point I’m starting to consider style by making the lines more gestural.

8. A world of contrast
I add some texture to the background with crunched-up tissue, making the flesh appear softer by contrast. Contrast is something the eye always seeks, and we artists can add it as we please. The same goes for line: I place thicker lines on the shadow edge of the figure. At this point I use some imagination and chip off the sharp European chin for a more Asian turn of line.

9. Love is all you knead
It’s time now to give the drawing some love and added pop. I’m using a kneaded eraser here to pull out some highlights. Kneaded erasers are terrific because you can shape them like putty, hence they’re sometimes sold as Putty Erasers. Using the kneaded eraser also gives me the chance to carve into the neck and face to achieve the exotic look I want. At this stage the face no longer resembles the original European life model at all.

10. The light touch
For those stubborn areas that forever hold the grey charcoal I use an electric eraser. It’s important not to lean too hard, because you can easily tear butcher’s paper. This tool is more commonly used on professional illustration board, which can take all kinds of punishment, but with a light touch it can also work well with butcher’s paper.

PRO SECRETS

Secret in the sand

Use a sanding pad to sharpen the end of your charcoal stick to a chisel point. That way you can produce a variety of marks from just one stick.

11. The exotic glamour
Because I’m teaching a class during this demo, I have no time to fuss around with detail,and so I pay the model some extra cash for a few reference photos during the next break, which also became an impromptu photography lesson for the class. Once the class finishes I carry on drawing, adding more elements of style such as the oriental tattoo. If you look in the background of the reference photo you can see the clutter of a painter’s studio. My iPad is also hanging from my drawing board by parcel tape and bulldog clips. Ah, the glamour of it all.

12. A great notion
I take the drawing home and work on it the next day without reference interfering. Reference is an incredible tool, but it can stunt your artistic hand. Leaving the art out of sight for a while can also give your eye a rest. The notion of a fresh eye is all too true: I now see clearly what needs a tweak. The final touches of darks and lights, varying the thin and thick line, and it’s done.

13. All awash
I’m not a big fan of bright colour over line art, so with the request for a wash of colour on top of my drawing I turn to Corel Painter’s watercolour brushes. The default mode is Gel, which makes the colours a bit too garish for my taste, so I dial the Opacity settings down to 30 per cent and change the mode to Overlay. This gives me the real-world feel of a traditional watercolour wash. The highlights on the metal edges are added with Painter’s FX Glow brush.

PRO SECRETS

Add texture

Charcoal is like a kind of monotone oil paint, in the sense that it’s always ‘live’ – so feel free to push the pigment around with your hands or lift some texture out with scrunched-up tissue, or anything you please.

14. Adding your own style
So why bother with life drawing when we can simply trace photos? Well, the main reason is that we are artists who started out with the love of drawing, not rendering. Constantly drawing the figure frees us to rekindle that flame and express movement within our oil and digital paintings. Here’s my finished art sitting proudly on the cover, drawn with gestural lines and underpinned with anatomical knowledge. It all adds up to artistic freedom born from the life-drawing studio!